صفحه ۶۴ فارسی ششم

آنان که می‌دانند، خاموش مانده‌اند. عاقبت، یوسف گم‌گشته پیدا شد و پیکر پاک او را در آذر ماه سال ۱۳۷۰ پیچیده در پرچم سه رنگ جمهوری اسلامی ایران به وطن بازگرداندند.

✍️ نکات املایی

  • عاقبت
  • یوسف گم‌گشته
  • پیکر

✨ آرایه‌های ادبی

  • تلمیح: اشاره به داستان حضرت یوسف (ع) و بازگشت او (یوسف گم‌گشته).
  • تشبیه: شهید تندگویان به یوسف گم‌گشته تشبیه شده است.

دلا، دیدی آن عاشقان را؟

جهانی، رهایی در آوازشان بود

💡 معنی چیه؟

  • معنی ۱

    شاعر با حالت بیدارباش و تذکر به خودش می‌گوید: ای دلِ من، آیا آن عاشقانِ واقعی (شهدا و آزادگان) را دیدی و شناختی؟

  • معنی ۲

    این بیت به ما یادآوری می‌کند که باید با چشمِ دل و بصیرت به مقامِ والای شهیدان و اسیران نگاه کنیم تا عظمت کارشان را درک کنیم.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک
  • معنی ۳

    در کلام، شعارها و نغمه‌های آن‌ها، یک دنیا آزادی و رهایی موج می‌زد (منظور از «جهانی»، مقدار بسیار زیاد و بی‌انتهاست).

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک
  • معنی ۴

    با اینکه شاید جسمشان اسیر بود، اما صدایشان صدایِ آزادیِ بشریت از ظلم و وابستگی‌های دنیایی بود.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک
  • معنی ۵

    آواز و پیام آن‌ها، پیامِ رهاییِ کلِ جهان بود، نه فقط آزادیِ خودشان؛ آن‌ها به دنبال رهاییِ روح از قفسِ تن بودند.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

🔑 واژگان کلیدی

  • جهانی: یک دنیا، مقدار زیاد

✍️ نکات املایی

  • عاشقان
  • آوازشان

✨ آرایه‌های ادبی

  • تشخیص: مخاطب قرار دادن دل (ای دل)، انگار دل انسانی است که می‌شنود.
  • اغراق: «جهانی رهایی» اغراق است برای نشان دادن عظمت و بزرگیِ حس آزادی‌خواهی آنان.
  • تضاد: مفهوم رهایی در برابر مفهوم اسارت (که در بیت بعد می‌آید) تضاد معنایی دارد.

و در بند، حتی

قفس، شرمگین از شکوفاییِ شوقِ پروازشان بود!

💡 معنی چیه؟

  • معنی ۱

    حتی زمانی که این عاشقان در بند و زنجیر و زندانِ دشمن اسیر بودند، اتفاق عجیبی افتاد.

  • معنی ۲

    اشتیاق و میلِ آن‌ها به پرواز (شهادت و رسیدن به خدا) آنقدر زیاد و زیبا بود که زندان (قفس) از اینکه آن‌ها را حبس کرده است، خجالت می‌کشید.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک
  • معنی ۳

    معمولاً زندانی در قفس غمگین است، اما اینجا روحِ زندانی آنقدر بزرگ و شکوفا بود که قفس در برابر عظمت او احساسِ حقارت و شرمندگی می‌کرد.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک
  • معنی ۴

    این بیت اوجِ وارستگیِ اسیران را نشان می‌دهد؛ یعنی جسمِ آن‌ها محدود شد، اما روحشان میله‌های زندان را شکست و به اوجِ آسمان‌ها پرواز کرد.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک
  • معنی ۵

    قفس (زندانبانان یا محیط زندان) وقتی دید که شکنجه و حصار نمی‌تواند مانعِ رشد و شکوفاییِ ایمانِ آن‌ها شود، شرمنده و شکست‌خورده شد.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

🔑 واژگان کلیدی

  • شرمگین: خجالت‌زده
  • در بند: در زندان، اسیر

✍️ نکات املایی

  • شرمگین
  • شکوفاییِ

✨ آرایه‌های ادبی

  • تشخیص: قفس شرمگین بود (شرمگین بودن صفت انسان است که به قفس نسبت داده شده).
  • استعاره: قفس استعاره از زندان و محدودیت‌های مادی است.
  • استعاره: پرواز استعاره از شهادت یا آزادیِ معنویِ روح است.
درک و دریافت
۱. به نظر شما، چرا اسیران جنگی در دوران دفاع مقدّس، «آزاده یا آزادگان» نامیده شده‌اند؟
زیرا آن‌ها اگرچه جسمشان در دست دشمن و پشت میله‌های زندان اسیر بود، اما روح، فکر و عقیده‌شان هرگز تسلیم دشمن نشد. آن‌ها با حفظ ایمان و مقاومتِ خود، آزادیِ معنوی خود را حفظ کردند و نشان دادند که روحی بزرگ و «آزاده» دارند که هیچ بندی نمی‌تواند آن را به زنجیر بکشد.
۲. در این متن به کدام‌یک از داستان‌های قرآنی اشاره شده است؟ ارتباط آن را با این متن، توضیح دهید.
به داستان حضرت یوسف (ع) اشاره شده است. در قرآن آمده که یوسف (ع) سال‌ها از پدرش یعقوب دور ماند و سختی‌های زندان را تحمل کرد، اما سرانجام بازگشت (یا پیراهنش رسید). در این متن، شهید تندگویان به «یوسف گم‌گشته» تشبیه شده است؛ زیرا او نیز سال‌ها دور از وطن و خانواده در زندان‌های عراق بود و سرانجام پیکر پاکش پس از سال‌ها انتظار به آغوش میهن بازگشت.
۳. مستند «شهید تندگویان» را که در رمزینه‌ی این درس آمده ببینید، سپس درباره‌ی آن گفت‌وگو کنید.
(این فعالیت مشاهده‌ای است. دانش‌آموزان باید پس از دیدن فیلم، درباره ویژگی‌های برجسته شهید مانند صبر، استقامت، رهبری در اسارت و مظلومیت او صحبت کنند).

برای ثبت پرسش باید وارد حساب کاربری خود شوید. ورود به حساب


پرسش و پاسخ بدون پرسش

تا کتون پرسشی ثبت نشده.