کلاس ما

صفحه ۳۶ – شعر توفیقِ ادب فارسی هفتم

ای خدا! ای فضل تو حاجت روا

✵

با تو یاد هیچکس نبْوَد روا

💡 معنی چیه؟

  • معنی ۱

    خداوندا! ای کسی که لطف و بخشش تو نیازهای همه را برآورده می‌کند، با وجود تو، یاد کردن و یاری خواستن از هیچ‌کس دیگر شایسته نیست.

  • معنی ۲

    پروردگارا! ای که بخشش تو برآورنده‌ی نیازهاست، شایسته نیست که با وجود تو به کس دیگری متوسل شویم.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۳

    ای خدایی که لطف تو نیاز همه را برطرف می‌کند، با بودن تو، یاد کردن از هر کس دیگری سزاوار نیست.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۴

    شاعر می‌گوید: پروردگارا، چون بخشندگی تو تمام نیازها را برطرف می‌کند، پس دیگر شایسته نیست که از کسی جز تو یاری بخواهیم.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۵

    [مولانا می‌گوید] ای خدایی که فضل تو حاجت‌ها را روا می‌کند، با حضور تو در زندگی ما، یاد کردن از غیر تو جایز و شایسته نیست.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

🔑 واژگان کلیدی

  • فضل: بخشش، احسان
  • حاجت: نیاز
  • روا (مصرع اول): برآورده شده
  • روا (مصرع دوم): شایسته، سزاوار

✨ آرایه‌های ادبی

  • جناس تام: بین کلمه «روا» در مصرع اول (برآورده) و «روا» در مصرع دوم (شایسته) جناس تام وجود دارد.

📚 دانش زبانی

  • تعداد جمله: این بیت از چهار جمله تشکیل شده است: ۱. ای خدا! (ندا) ۲. ای فضل تو حاجت روا (ندا) ۳. (هستی). [فعل محذوف] ۴. با تو یاد هیچکس نبود روا.

قطرهٔ دانش که بخشیدی ز پیش

✵

متّصل گردان به دریاهای خویش

💡 معنی چیه؟

  • معنی ۱

    خداوندا! این دانش اندکی را که از ابتدا به ما عطا کرده‌ای، به دریاهای بی‌کران علم و معرفت خودت متصل بفرما.

  • معنی ۲

    پروردگارا! دانش کم ما را که همچون قطره‌ای است، به اقیانوس بی‌انتهای دانش خودت پیوند بزن تا معرفت ما افزایش یابد.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۳

    [خداوندا] این علم ناچیز ما را که از لطف تو به ما رسیده، به دانش بیکران خودت متصل کن تا کامل شود.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۴

    شاعر از خداوند می‌خواهد که دانش اندک او را که مانند قطره‌ای است، به دریای بی‌نهایت علم الهی متصل کند تا دانشش کامل و عمیق گردد.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۵

    پروردگارا! از تو می‌خواهم این دانش محدودی را که به من ارزانی داشته‌ای، به علم بی‌کران خودت بیفزایی و آن را کامل گردانی.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

🔑 واژگان کلیدی

  • ز پیش: از نزد خود، از ابتدا
  • متّصل: وصل

✨ آرایه‌های ادبی

  • تضاد: بین «قطره» (نماد دانش کم) و «دریا» (نماد دانش بیکران) تضاد وجود دارد.
  • استعاره: «قطره دانش» استعاره از دانش اندک و «دریاهای خویش» استعاره از علم بی‌نهایت خداوند است.

📚 دانش زبانی

  • تعداد جمله: این بیت از دو جمله تشکیل شده است: ۱. قطره‌ی دانش که بخشیدی ز پیش. ۲. (آن را) متصل گردان به دریاهای خویش.

صد هزاران دام و دانه ست ای خدا

✵

ما چو مرغان حریصی بی‌نوا

💡 معنی چیه؟

  • معنی ۱

    ای خدا! در این دنیا صدها هزار گرفتاری و وسوسه (دام و دانه) وجود دارد و ما انسان‌ها مانند پرندگان طمع‌کار و بیچاره‌ای هستیم که در معرض این خطرها قرار داریم.

  • معنی ۲

    پروردگارا! دنیا پر از دام‌ها و فریب‌هاست و ما مانند پرندگان حریص و ناتوانی هستیم که به راحتی در این دام‌ها گرفتار می‌شویم.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۳

    ای خدا! در مسیر زندگی، مشکلات و وسوسه‌های بی‌شماری وجود دارد و ما همچون پرندگان بی‌نوایی هستیم که با طمع‌ورزی به سوی این دام‌ها کشیده می‌شویم.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۴

    شاعر انسان را در برابر وسوسه‌های دنیا به پرنده‌ای حریص و ناتوان تشبیه می‌کند که در میان دام‌های بی‌شمار گرفتار شده است.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۵

    خداوندا! ما انسان‌ها در برابر صدها هزار دام و فریب دنیا، مانند پرندگانی طمع‌کار و درمانده هستیم.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

🔑 واژگان کلیدی

  • حریص: طمع‌کار، زیاده‌خواه
  • بی‌نوا: ناتوان، درمانده

✨ آرایه‌های ادبی

  • تشبیه: «ما» (انسان‌ها) به «مرغان حریص بی‌نوا» تشبیه شده‌ایم.
  • مراعات نظیر: بین کلمات «دام»، «دانه» و «مرغان» آرایه مراعات نظیر وجود دارد.
  • استعاره: «دام و دانه» استعاره از مشکلات، گرفتاری‌ها و وسوسه‌های دنیوی است.

📚 دانش زبانی

  • تعداد جمله: این بیت از سه جمله تشکیل شده است: ۱. صد هزاران دام و دانه است. ۲. ای خدا (ندا). ۳. ما چو مرغان حریصی بی‌نوا (هستیم).

گر هزاران دام باشد هر قدم

✵

چون تو با مایی، نباشد هیچ غم

💡 معنی چیه؟

  • معنی ۱

    [خداوندا] اگر در هر قدم از مسیر زندگی، هزاران خطر و گرفتاری وجود داشته باشد، تا زمانی که تو همراه ما هستی، هیچ غم و اندوهی نخواهیم داشت.

  • معنی ۲

    پروردگارا! حتی اگر در هر گام، با هزاران مشکل و دام روبرو شویم، چون تو یاور ما هستی، هیچ غمی به دل راه نمی‌دهیم.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۳

    اگر در هر قدم ما هزاران گرفتاری باشد، چون تو با ما همراهی، هیچ جای نگرانی و غمی نیست.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۴

    شاعر می‌گوید: تا زمانی که خداوند همراه و یاور ماست، حتی وجود هزاران مشکل و خطر در مسیر زندگی، نمی‌تواند باعث غم و اندوه ما شود.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۵

    ای انسان، اگر خدا با تو باشد، از هزاران دامی که در هر قدمت وجود دارد، هیچ غمی نداشته باش.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

🔑 واژگان کلیدی

  • قدم: گام

📚 دانش زبانی

  • تعداد جمله: این بیت از سه جمله تشکیل شده است: ۱. گر هزاران دام باشد هر قدم. ۲. چون تو با مایی. ۳. نباشد هیچ غم.

از خدا جوییم توفیق ادب

✵

بی‌ادب، محروم شد از لطف رب

💡 معنی چیه؟

  • معنی ۱

    ما باید از خداوند توفیق و فرصت باادب بودن را درخواست کنیم، زیرا کسی که بی‌ادب باشد، از لطف و بخشش پروردگار بی‌نصیب خواهد ماند.

  • معنی ۲

    شاعر می‌گوید باید از خدا بخواهیم که به ما فرصت رعایت ادب را بدهد، چرا که انسان بی‌ادب از رحمت خداوند محروم می‌شود.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۳

    ما توفیق داشتن ادب را از خداوند می‌خواهیم، زیرا هر کس بی‌ادب باشد، از لطف پروردگارش بی‌بهره است.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۴

    برای داشتن ادب باید از خدا یاری بجوییم، چون فرد بی‌ادب از رحمت و محبت پروردگار محروم می‌گردد.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۵

    [مولانا می‌گوید] ما از خداوند توفیق ادب می‌خواهیم؛ چراکه هر کس ادب نداشته باشد، از لطف خداوند بی‌نصیب می‌شود.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

🔑 واژگان کلیدی

  • توفیق: سازگاری، موفقیت
  • محروم: بی‌نصیب
  • رب: پروردگار

🎭 کلمات متضاد (مخالف)

  • بی‌ادب ↔ مودب

📚 دانش زبانی

  • تعداد جمله: این بیت از دو جمله تشکیل شده است: ۱. از خدا جوییم توفیق ادب. ۲. بی‌ادب، محروم شد از لطف رب.

بی‌ادب، تنها نه خود را داشت بد

✵

بلکه آتش در همه آفاق زد

💡 معنی چیه؟

  • معنی ۱

    انسان بی‌ادب نه تنها به خودش آسیب می‌رساند و خود را بدنام می‌کند، بلکه با رفتار ناشایست خود، به همه جهان و اطرافیانش نیز زیان می‌رساند.

  • معنی ۲

    فرد بی‌ادب فقط به خودش بدی نکرد، بلکه با بی‌ادبی‌اش در تمام جهان آشوب و فتنه به پا کرد و همه را دچار مشکل ساخت.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۳

    آدم بی‌ادب، بدی‌اش تنها به خودش محدود نمی‌شود، بلکه مانند آتشی است که در تمام جهان شعله‌ور می‌شود و همه چیز را می‌سوزاند.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۴

    شاعر تأکید می‌کند که تأثیر منفی بی‌ادبی یک فرد، تنها به خودش محدود نمی‌شود، بلکه این رفتار زشت می‌تواند در تمام دنیا فساد و تباهی ایجاد کند.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

  • معنی ۵

    فرد بی‌ادب نه فقط برای خودش بد است، بلکه با رفتارش آتشی برپا می‌کند که تمام دنیا را در بر می‌گیرد.

    برای مشاهده این پاسخ، به اشتراک ویژه نیاز دارید.

    خرید اشتراک

🔑 واژگان کلیدی

  • آفاق: جمعِ اُفُق، جهان‌ها، سراسر دنیا

✨ آرایه‌های ادبی

  • کنایه: «آتش در همه آفاق زد» کنایه از ایجاد فتنه، آشوب و رسوایی بزرگ است.

📚 دانش زبانی

  • تعداد جمله: این بیت از دو جمله تشکیل شده است: ۱. بی‌ادب تنها نه خود را داشت بد. ۲. بلکه آتش در همه آفاق زد.
صفحه ۳۵ درس چهارم – با بهاری که می رسد از راه، زیبایی شکفتن

برای ثبت پرسش باید وارد حساب کاربری خود شوید. ورود به حساب

پرسش و پاسخ بدون پرسش

تا کتون پرسشی ثبت نشده.