دانستید که هر جامعهای برای حفظ نظم و امنیت و حقوق افراد به مقررات و قوانین نیاز دارد. این قوانین و مقررات چگونه و توسط چه کسانی تعیین میشود؟ ابتدا فعالیت ۱ را انجام دهید.
فعالیت
۱- تعیین کنید : با همفکری یکدیگر، مقرراتی برای کلاس و مدرسهتان بنویسید.
شما میتوانید برخی از مقررات کنونی را حذف کنید یا نگه دارید و یا مقررات جدیدی را تعیین کنید.
پاسخ ۱
مقررات پیشنهادی برای کلاس: احترام متقابل: به صحبتهای معلم و همکلاسیان خود با دقت گوش دهیم و از قطع کردن حرف یکدیگر بپرهیزیم. مسئولیتپذیری: تکالیف خود را به موقع انجام دهیم و در فعالیتهای گروهی فعالانه شرکت کنیم. نظم و نظافت: هر فرد مسئول تمیز نگه داشتن میز خود و فضای اطرافش است و در پایان کلاس، محیط را مرتب ترک کنیم. مشارکت سازنده: برای پرسیدن سوال یا ارائه نظر، اجازه بگیریم و در بحثها به شیوهای مثبت و سازنده شرکت کنیم. مقررات پیشنهادی برای مدرسه: حفظ اموال عمومی: از آسیب رساندن به میز و صندلیها، دیوارها و سایر امکانات مدرسه خودداری کنیم. رعایت آرامش: در راهروها و فضاهای عمومی مدرسه، آرام حرکت کنیم و با صدای بلند صحبت نکنیم تا مزاحمتی برای کلاسهای دیگر ایجاد نشود.
۲- نقد کنید : هر گروه، مقررات پیشنهادی خود را بخواند و علل تعیین آنها را توضیح دهد. سایر دانش آموزان بگویند آیا با این مقررات موافقاند یا نه؟ چرا؟ برای نقد مقررات توجه کنید که آیا مقررات پیشنهادی، واقعبینانه و قابل اجرا هستند؟ آیا این مقررات موجب بهتر شدن امور میشود؟ آیا این مقررات حقی را از کسی ضایع نکرده است؟
پاسخ ۱
علت و نقد مقررات پیشنهادی: قانون احترام متقابل: این قانون برای ایجاد فضایی امن و مثبت ضروری است تا همه بتوانند بدون ترس از تمسخر، نظر خود را بیان کنند. نقد: این قانون کاملاً واقعبینانه و قابل اجراست و باعث میشود کیفیت یادگیری در کلاس بالاتر برود. این قانون حقی را از کسی ضایع نمیکند، بلکه حق همه برای یادگیری در آرامش را تضمین میکند. قانون مسئولیتپذیری: علت تعیین آن، تقویت حس تعهد و آمادهسازی دانشآموزان برای زندگی اجتماعی است. نقد: این مقررات قابل اجرا هستند، اما شاید برای دانشآموزانی که در انجام تکالیف مشکل دارند، نیاز به حمایت بیشتری باشد. این قانون به بهتر شدن روند آموزش کمک میکند و اگر با حمایت معلم همراه باشد، حقی را از کسی ضایع نخواهد کرد. قانون نظم و نظافت: این اصل برای داشتن محیطی دلپذیر و بهداشتی لازم است و به دانشآموزان یاد میدهد که در حفظ پاکیزگی محیط اطراف خود کوشا باشند. نقد: این یک قانون بسیار خوب و عملی است. اجرای آن نه تنها به زیبایی و بهداشت کلاس کمک میکند، بلکه حس مالکیت و تعلق به محیط را نیز تقویت میکند و حقی از کسی ضایع نمیشود.
گاهی گروههای اجتماعی به صورت توافقی و بر اساس رعایت اصول اخلاقی یا برخی رسمها، از مقرراتی پیروی میکنند؛ برای مثال، ایستادن در صف اتوبوس و یا نانوایی، قاعدهای اجتماعی است که مردم برای حفظ نظم، آن را پذیرفته و رعایت میکنند.
هرگاه مقررات به وسیله یک نهاد دارای صلاحیت مثل مجلس تصویب شود، نام «قانون» به خود میگیرد؛ برای مثال، ممنوعیت عبور از چراغ قرمز، یک قانون راهنمایی و رانندگی است که در مجلس تصویب شده است و چنانچه رانندهای از آن تخلف کند جریمه میشود. همچنین، هیچ کس نمیتواند بدون داشتن صلاحیت و مدرک پزشکی به درمان مردم بپردازد و این یک قانون مصوّب است و اگر کسی از آن سرپیچی کند مجازات میشود.
همه افراد در برابر قانون مساویاند.
قانون اساسی
مهمترین قانون هر کشور قانون اساسی آن کشور است. قانون اساسی مادر همه قانونها است و سایر قوانین در چارچوب آن تصویب میشوند. در قانون اساسی هر کشور مهمترین حقوق ملت و همچنین مهمترین روابط و وظایف حکومت و مردم، معین شده است.
چند ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مجلس خبرگان برای نوشتن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تشکیل شد. در این مجلس، خبرگانی* که از سوی مردم انتخاب شده بودند در طی چند ماه قانون اساسی را براساس بحثهای دینی و علمی فراوان و با توجه به اهداف انقلاب اسلامی، نوشته و تصویب کردند. سپس قانون اساسی در روزهای ۱۱ و ۱۲ آذر ماه ۱۳۵۸ به همهپرسی* گذاشته شد و بیش از ۹۸ درصد مردم به آن رأی مثبت یا آری دادند.
پرسش و پاسخ بدون پرسش
تا کتون پرسشی ثبت نشده.