کاوشگری
۱. دو قرقره را روی دو لبهی یک میز نصب کنید.
۲. یک چهارچرخه بردارید و مانند شکل، نخها را به دو طرف آن ببندید و از طرف دیگر به کفهها (لیوانهای کاغذی) وصل کنید. توجه کنید که نخها باید از روی قرقره عبور کنند.
۳. وسط میز را علامتگذاری کنید و چهارچرخه را روی آن قرار دهید.
۴. یکی از دانشآموزان چهارچرخه را نگه دارد و دانشآموز دیگری در هر یک از کفهها وزنهی ۱۰۰ گرمی قرار دهد. حال چهارچرخه را با دقت رها کنید. چه چیزی مشاهده میکنید؟
چهارچرخه حرکت نمیکند و ثابت میماند.
۵. اکنون وزنهی کفهی شمارهی یک را با وزنهی ۲۰۰ گرمی جایگزین و آزمایش را تکرار کنید. چه چیزی مشاهده میکنید؟
چهارچرخه به سمت کفهی شمارهی یک (وزنهی سنگینتر) حرکت میکند.
۶. آزمایش را با وزنههای گوناگون تکرار و جدول زیر را کامل کنید.
| وضعیت چهارچرخه | وزنهی موجود در کفهی شمارهی (۲) | وزنهی موجود در کفهی شمارهی (۱) | شمارهی آزمایش |
|---|---|---|---|
| ثابت میماند و حرکت نمیکند. | ۱۰۰ | ۱۰۰ | ۱ |
| به سمت وزنهی سنگینتر حرکت میکند. | ۱۰۰ | ۲۰۰ | ۲ |
| ثابت میماند و حرکت نمیکند. | ۴۰۰ | ۴۰۰ | ۳ |
| به سمت وزنهی سنگینتر حرکت میکند. | ۱۰۰ | ۴۰۰ | ۴ |
| به سمت وزنهی سنگینتر حرکت میکند. | ۴۰۰ | ۲۰۰ | ۵ |
| به سمت وزنهی سنگینتر حرکت میکند. | ۲۰۰ | ۴۰۰ | ۶ |
در کدام حالتها چهارچرخه ثابت میماند و حرکت نمیکند؟
در آزمایشهای شمارهی ۱ و ۳ که وزنهها در دو طرف مساوی هستند.
در کدام حالتها چهارچرخه شروع به حرکت میکند؟
در آزمایشهای شمارهی ۲، ۴، ۵ و ۶ که وزنهها در دو طرف مساوی نیستند.
آیا در آزمایشهای شمارهی (۱) و (۳) به چهارچرخه نیرو وارد میشود؟ اگر پاسخ شما آری است، پس چرا جسم حرکت نمیکند؟
بله، نیرو وارد میشود. اما چون دو نیرو مساوی و در جهت مخالف هم هستند، اثر یکدیگر را خنثی میکنند و نیروی خالص (نیروی مؤثر) صفر میشود، در نتیجه جسم حرکت نمیکند.
به نظر شما شرط شروع به حرکت کردن یک جسم چیست؟
شرط شروع حرکت این است که نیروهای وارد بر آن نامتعادل باشند؛ یعنی نیروی خالص وارد بر جسم، صفر نباشد.
نتیجهی کاوش خود را در یک یا چند سطر بنویسید.
اگر نیروهای وارد بر یک جسم مساوی و مخالف جهت هم باشند (متعادل)، جسم حرکت نمیکند. اگر نیروها نامتعادل باشند، جسم در جهت نیروی بزرگتر شروع به حرکت میکند.
پرسش و پاسخ بدون پرسش
تا کتون پرسشی ثبت نشده.