از ظرف‌های مدرج برای اندازه‌گیری حجم مقدارهای کم مایع استفاده می‌کنیم (شکل ۵).
فعالیت
با استفاده از استوانهٔ مدرج و آب، حجم یک سنگ کوچک را اندازه بگیرید و دربارهٔ روش اندازه‌گیری خود توضیح دهید.
روش اندازه‌گیری:
۱. ابتدا مقداری آب داخل استوانهٔ مدرج می‌ریزیم و حجم اولیهٔ آب (V1) را یادداشت می‌کنیم.
۲. سپس سنگ را به آرامی داخل استوانه می‌اندازیم به طوری که کاملاً در آب فرو رود.
۳. سطح جدید آب (V2) را می‌خوانیم و یادداشت می‌کنیم.
۴. حجم سنگ از تفاضل این دو عدد به دست می‌آید: حجم سنگ = V2 – V1
۱. ابتدا مقداری آب داخل استوانهٔ مدرج می‌ریزیم و حجم اولیهٔ آب (V1) را یادداشت می‌کنیم.
۲. سپس سنگ را به آرامی داخل استوانه می‌اندازیم به طوری که کاملاً در آب فرو رود.
۳. سطح جدید آب (V2) را می‌خوانیم و یادداشت می‌کنیم.
۴. حجم سنگ از تفاضل این دو عدد به دست می‌آید: حجم سنگ = V2 – V1
چگالی
اگر یک مکعب چوبی و یک مکعب فلزی توپر را که شبیه یکدیگرند، روی آب قرار دهید، چه اتفاقی می‌افتد؟
کدام یک روی آب شناور می‌ماند و کدام یک در آب فرو می‌رود؟
مکعب چوبی روی آب شناور می‌ماند، اما مکعب فلزی در آب فرو می‌رود.
چرا یک میخ فولادی در آب فرو می‌رود ولی کشتی فولادی بسیار سنگین روی آب شناور می‌ماند؟ (شکل ۶)
فعالیت
چند مکعب هم‌اندازهٔ چوبی، فلزی و … بردارید. با اندازه‌گیری جرم و حجم، نسبت جرم به حجم آنها را محاسبه کنید. با انداختن مکعب‌ها در آب و مشاهدهٔ میزان فرورفتن هر کدام در آب، جدول را کامل کنید.
| مکعب چوبی | مکعب فلزی | مکعب … | |
|---|---|---|---|
| جرم (گرم) | ۸ | ۷۸ | |
| حجم (سانتی‌متر مکعب) | ۱۰ | ۱۰ | |
| جرم/حجم (گرم بر سانتی‌متر مکعب) | ۰/۸ | ۷/۸ | |
| میزان فرورفتن در آب (کم، زیاد و کامل) | زیاد (ولی شناور) | کامل |
الف) نسبت جرم به حجم کدام بیشتر است؟
مکعب فلزی نسبت جرم به حجم (چگالی) بیشتری دارد.
ب) چه رابطه‌ای بین این نسبت و فرو رفتن در آب وجود دارد؟
هر چه نسبت جرم به حجم (چگالی) یک جسم بیشتر باشد، آن جسم بیشتر در آب فرو می‌رود. اگر این نسبت از چگالی آب (۱ گرم بر سانتی‌متر مکعب) بیشتر باشد، جسم کاملاً در آب غرق می‌شود و اگر کمتر باشد، روی آب شناور می‌ماند.
پرسش و پاسخ بدون پرسش
تا کتون پرسشی ثبت نشده.